Άρθρο που δημοσιεύτηκε στην Globe and Mail από τους:
Z. JEFF DASKALAKIS AND KWAME MCKENZIE
Ο Δρ Jeff Daskalakis είναι επικεφαλής του Τομέα Διάθεσης και Άγχους και του Τemerty Centre for Therapeutic Brain Intervention στο CAMH. Είναι επίσης καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο.
Ο Δρ Kwame McKenzie είναι ιατρικός διευθυντής του Centre for Addiction and Mental Health στο CAMH.
Σύμφωνα με τους ερευνητές ο νεαρός συγκυβερνήτης προκάλεσε σκόπιμα τη συντριβή του αεροπλάνου της Germanwings και η ειδησεογραφική κάλυψη έχει επικεντρωθεί στην ψυχολογική και σωματική του υγεία. Έχει διεξαχθεί ένα είδος ψυχολογικής αυτοψίας στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, βάζοντας μαζί τμήματα πληροφοριών από τη ζωή του συγκυβερνήτη προκειμένου να απαντηθεί το ερώτημα, «γιατί το έκανε;»
Γνωρίζοντας ότι έπασχε από κατάθλιψη, πολλοί εικάζουν ότι τα συμπτώματά του τον κυρίευσαν και αυτό ήταν μια πράξη ανθρωποκτονίας-αυτοκτονίας. Ωστόσο, εκείνοι που διαθέτουν βαθύτερη γνώση της ψυχιατρικής κατά πάσα πιθανότητα θα καταλήξουν σε διαφορετικό συμπέρασμα, καθώς γνωρίζουν ότι οι άνθρωποι που αυτοκτονούν σπάνια βλάπτουν άλλους ανθρώπους και αποτελούν περισσότερο κίνδυνο για τον εαυτό απ’ ότι για τους άλλους.
Στον απόηχο μιας τέτοιας τρομερής απώλειας είναι φυσικό να αναζητώνται εξηγήσεις που θα βοηθήσουν να αντιμετωπιστεί το γεγονός. Η αλήθεια είναι ότι δεν πολύ πιθανό να ξέρουμε στα σίγουρα τι συνέβη. Πληροφορίες από δεύτερο χέρι, δηλαδή από τους ανθρώπους που προσπαθούν να βγάλουν νόημα από αυτό που έχει συμβεί, σπάνια οδηγούν σε μια ακριβή εκτίμηση ή διάγνωση.
Αλλά αν δεν είμαστε προσεκτικοί, μια περαιτέρω επιζήμια έκβαση αυτής της τραγικής ιστορίας θα μπορούσε να προκύψει. Το στίγμα και τα στερεότυπα που σχετίζονται με την ψυχική ασθένεια θα διογκωθούν και οι άνθρωποι που χρειάζονται βοήθεια θα φοβούνται να την αναζητήσουν.
Γνωρίζουμε ότι το στίγμα της ψυχικής ασθένειας είναι ένα σημαντικό εμπόδιο που αποτρέπει τους ανθρώπους από το να λάβουν φροντίδα. Στο Οντάριο μόνο, το 65 τοις εκατό των ατόμων με κατάθλιψη παραμένουν χωρίς θεραπεία. Οι άνθρωποι φοβούνται ότι αν «φανερωθούν», οι φίλοι τους, η οικογένεια τους και οι συνάδελφοί τους θα τους αντιμετωπίσουν με διαφορετικό τρόπο, ότι δεν θα προαχθούν στη δουλεία τους, θα τους αποφεύγουν και θα τους αντιμετωπίζουν καχύποπτα.
Η κατάθλιψη είναι η πιο κοινή μορφή ψυχικής ασθένειας και είναι μία από τις κύριες αιτίες αναπηρίας σε όλο τον κόσμο. Πρόκειται για μια σύνθετη διαταραχή της διάθεσης, της οποίας η σοβαρότητα ποικίλει. Είναι μια ασθένεια που στερεί τους ανθρώπους από τα πράγματα που πολλοί από εμάς θεωρούμε δεδομένα, όπως τις κοινωνικές σχέσεις, την ικανοποίηση από την εργασία και την ικανότητα να βιώσουν την ευχαρίστηση και απόλαυση. Παρόλο που η κατάθλιψη μπορεί να είναι συντριπτική για τον άνθρωπο, είναι θεραπεύσιμη και οι διαθέσιμες θεραπείες βελτιώνονται με ταχύ ρυθμό.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η κατάθλιψη μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με διάφορους τύπους ψυχοθεραπείας που βοηθούν τους ανθρώπους να κατανοήσουν και να αναλύσουν τις εμπειρίες που μπορεί να προκάλεσαν τα συμπτώματά τους. Υπάρχει επίσης μια σειρά από αποτελεσματικά, μη εθιστικά, φάρμακα που βοηθούν τους ανθρώπους να βγουν από την κατάθλιψή τους, ανακτώντας γρήγορα την ενέργειά τους, βελτιώνοντας τον ύπνο και μειώνοντας την απογοήτευση.
Η διαχείριση της κατάθλιψης είναι τόσο αποτελεσματική όσο η θεραπεία πολλών άλλων ιατρικών καταστάσεων, αλλά είμαστε ακόμα σε διαδικασία βελτίωση της. Η αυξανόμενη χρήση της εξατομικευμένης ιατρικής – γενετικός έλεγχος για να προσαρμόσουμε την ψυχιατρική φαρμακευτική αγωγή – καταργεί την ανάγκη για συνταγογράφηση «δοκιμής και λάθους» και βοηθά τους ανθρώπους να αισθανθούν καλύτερα γρηγορότερα. Και για τους ανθρώπους που δεν βελτιώνονται με ψυχοθεραπεία ή φαρμακευτική αγωγή, υπάρχει τώρα μια μορφή μη επεμβατικής διέγερσης του εγκεφάλου που λειτουργεί καλά.
Το γεγονός ότι υπάρχουν περισσότερες θεραπείες για την κατάθλιψη απ’ ότι στο παρελθόν χρησιμεύει ως μια ωφέλιμη υπενθύμιση της ανάγκης να μειωθεί το στίγμα που συνδέεται με την κατάθλιψη και να διασφαλιστεί το γεγονός ότι οι άνθρωποι λαμβάνουν τη βοήθεια που τους αξίζει.
Ο στιγματισμός της κατάθλιψης μπορεί να μειώσει την πιθανότητα των ανθρώπων που αναζητούν βοήθεια. Το αποτέλεσμα αυτού, δεν είναι ότι θα υπάρξει ένα άλλο αεροπορικό δυστύχημα, είναι ότι υπάρχει ο κίνδυνος αύξησης του αριθμού των ατόμων με κατάθλιψη που αυτοκτονούν και του αριθμού των οικογενειών που υποφέρουν σιωπηρά.